بررسی نقش عرف، آموزش و نظارت در رعایت اخلاق طراحی ازنقطه‌نظر دانشجویان معماری

پذیرفته شده برای پوستر
عنوان دوره: مجموعه مقاله های سومین همایش ملی دانشگاه اخلاق مدار
نویسندگان
1دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران
2دانشجوی کارشناسی معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران
چکیده
اگرچه الهام از پیشینه‌ها به‌عنوان یکی از راهکارهای مؤثر در افزایش خلاقیت در حل مسائل معماری و ارائه‏ی راه‌حل‌های جدید به دانشجویان معماری آموزش داده می‌شود، اما تشخیص مرز این الهام از تقلید و تقلب به‌طور رسمی آموزش داده نمی‌شود. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش سه عامل پیروی از عرف، آموزش و نظارت بیرونی و تنبیه خاطیان در رعایت اخلاق طراحی معماری در دانشگاه‌های ایران است. در این پژوهش از رویکرد کیفی و برای جمع‌آوری داده‌ها از روش مصاحبه‏ی نیمه ساختاریافته با دانشجویان و دانش‌آموختگان این رشته بهره گرفته شده است. جامعه‏ی آماری پژوهش را 27 دانشجو و دانش‌آموخته‏ی معماری از دانشگاه‌های مختلف کشور تشکیل داده‏اند. نتایج نشان می‌دهد که از میان سه عامل مؤثر در رعایت نکردن اخلاق در طراحی معماری از سوی دانشجویان، آموزش ناکافی مهم‌ترین عامل است. پیروی از عرف و وجود نداشتن دستگاه‌های نظارتی و سازوکارهای رسمی تنبیه خاطیان به ترتیب در مرتبه‏ی دوم و سوم قرار گرفتند. نتایج نشان می‌دهد که علیرغم اهمیت موضوع آموزش در پیشگیری از ارتکاب به بی‌اخلاقی در طراحی معماری، عموم دانشجویان در طول دوران تحصیل، هیچ‌گونه آموزش مستقیمی مبتنی بر اصول اخلاق در طراحی دریافت نمی‌کنند. آموزش‌های غیرمستقیم محدودی که در آتلیه‌های طراحی ارائه می‌شود نیز ملاک مشخصی برای تعیین مرز بین الهام و تقلب به آنان ارائه نمی‌کند. این مقاله در انتها بر لزوم انجام تحقیقات تکمیلی برای تصمیم‌گیری درزمینه‌ی سازوکار نظارتی بیرونی تأکید می‌نماید.
کلیدواژه ها